Бұл туралы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес қызметінің ресми өкілі Данияр Бегайдаров мәлімдеді, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.
Жыл сайын футбол клубтарын қолдауға миллиардтаған қаражат жұмсалады, алайда бұл қаражаттың едәуір бөлігі қызметтерді төлеуге, шетелдік ойыншылардың жоғары жалақысына, оқу-жаттығу жиындарына және футбол алаңдарын жалға алуға жұмсалады. Тек соңғы 6 жылда (2018-2023 жылдары) футбол клубтарына бюджеттен 200 млрд теңгеден астам қаржы бөлінді,-деді ол.
Талдау нәтижесінде ең қымбат футбол клубы – «Астана» ФК шығындары талданған.
Барлық қаражаттың 25%-ы (футболға арналған барлық бюджеттен) – 50,1 млрд теңге («Самұрық-Қазына» АҚ демеушілік қаражаты) тиесілі. 6 жыл ішінде (2018-2023 ж.ж.) «Астана» ФК қаражатының 66%-дан астамы, яғни 33,1 млрд теңге еңбекақы төлеуге жұмсалды. Бұл ретте жалақы мөлшері футбол клубы басшылығы мен ойыншылардың қалауы бойынша анықталды. Агенттік төлемдер бойынша да елеулі тәуекелдер белгіленді. Тек «Астана» футбол клубы соңғы 5 жылда делдал-агенттерге футболшыларды тарту үшін 4,5 млрд теңге төледі. Шетелде оқу-жаттығу жиындарына қомақты қаражат бөлінді,-деді ол.
2018 жылдан бастап футбол клубтары осындай алымдарға 6,4 млрд теңге жұмсаған. «Астана» ФК осы мақсаттарға Түркия мен Дубайға жиынға шығып, 1 млрд теңгеге жуық қаржы бөлген.
Кәсіподақ клубтарының мұндай саясаты спорттық инфрақұрылымды дамытуға ресурстарды шектеді. Ең қымбат «Астана» футбол клубының өз академиясы мен футбол алаңы жоқ. Нәтижесінде клуб футбол алаңдарын жалға алуға 6 жыл ішінде (2018-2023 ж.ж.) шамамен 1,4 млрд теңге жұмсады. Жеке клубтар миллиондаған сыйақы тағайындады. Мәселен, Ақтөбе облысында «Ақтөбе»облыстық футбол клубы» АҚ Басқарма төрағасы демеушіні тартқаны үшін өзіне 40,4 млн теңге көлемінде сыйақы төледі («NetBet» ЖШС, Olimpbet сауда маркасы атынан).Талдау нәтижелері бойынша сот тәртібімен 40,4 млн теңге өндірілді. Қазіргі уақытта бұл қаражат өңірдегі балалар футболын дамытуға бағытталатын болады,-деді расми өкіл.
Футболды дамытуға миллиардтаған қаражат УЕФА, ФИФА және букмекерлік компаниялардан да түседі. Соңғы 6 жылда (2018-2023 ж.ж.) УЕФА, ФИФА желісі бойынша шамамен 31 млрд теңге түскен.
Талдау нәтижелері өз инфрақұрылымын құрудың орнына миллиардтаған долларлық бюджет қаражаты өнімсіз легионерлерді ұстауға, шетелдік алымдарға, артық төлемдерге, қымбат агенттік және өзге де қызметтерді сатып алуға жұмсалғанын көрсетті. Сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін сыртқы талдау қорытындысы бойынша Агенттік Туризм және спорт министрлігінің атына жемқорлық тәуекелдерін жою бойынша ұсыныстар енгізгенін атап өтеміз. Кәсіби спорт клубтарындағы легионерлердің үлесін қысқарту және қаражатты бұқаралық (балалар-жасөспірімдер спортына) қайта бағыттау жөнінде шаралар қабылдау, жоғары жетістіктер спортын қаржыландыруды орталықтандыру, спорт, инфрақұрылым, спорттық іс-шаралар мен жетістіктер саласында айналысатын адамдар бойынша спортты қаржыландыру нәтижелерін бағалауға мүмкіндік беретін толық деректерді қамтитын Е-sport ұлттық цифрлық платформасын енгізу ұсынылды,-деді Данияр Бегайдаров.
Қазірдің өзінде нәтижелер бар.
Мәселен, заңнамалық деңгейде легионерлерді бюджет қаражаты есебінен, оның ішінде квазимемлекеттік сектор қаражатынан қаржыландыруға тыйым салу жоспарлануда. Кәсіби клубтарды қаржыландыру процестері қайта қаралуда. Жалпы, ұсынымдардың орындалуы Агенттіктің тұрақты бақылауында,-деді ол.