Азаматтық қоғамның бастамасымен жыл сайын мамырдың үшінші жексенбісінде Дүниежүзілік ЖИТС-нан қайтыс болған адамдарды еске алу күні атап өтіледі, деп хабарлайды Аlmaty.tv тілшісі.
Биылғы күн 19 мамырға түсіп тұр және «Бірге еске аламыз, бірге махаббат пен қолдау арқылы емделеміз» ұранымен өткізіледі.
Осы күннің мақсаты - АИТВ-мен өмір сүретін адамдарға қолдау көрсету, ынтымақтастық ретінде қауымдастықтарды жұмылдыруды жалғастыру, сондай-ақ инфекцияның алдын алу туралы халықтың хабардарлығын арттыру.
Бүгінгі күнде Алматы қаласы ЖИТС алдын алу және оған қарсы күрес орталығында диспансерлік есепте АИТВ диагнозы бар 4525 адам тұр. Алматыда жылына шамамен 400-500 адам АИТВ-инфекциясымен өмір сүретіні туралы біліп жатады. Жыл сайын ЖИТС орталығының мамандары АИТВ-на 450 мыңға жуық зерттеу жүргізеді, қызмет көрсету саласы халықтың шамамен 15-20% немесе мегаполис халқының бестен бір бөлігін қамтиды. Әрбір алматылық АИТВ-на тестті тегін және құпия түрде, қалауы бойынша жасырын түрде, тіркелген жері бойынша емханада немесе ЖИТС орталығында тапсыра алады.
- Болашақ аналар дәрігерлердің ерекше назарында. Елде барлық жүкті әйелдер үшін екі реттік жоспарлы тестілеу енгізілген, бұл әйелдерде АИТВ ерте диагностикалауға мүмкіндік береді. Егер әйелде АИТВ анықталса, оған дереу жеке схема бойынша тегін антиретровирустық терапия (АРТ) тағайындалады. Бұл жағдайда АИТВ-ның анадан балаға берілу қаупі іс жүзінде 0-2%-ға дейін төмендейді. Бүгінде қалада АИТВ-мен ауыратын әйелдердің 99 пайызы дүниеге дені сау бала әкеледі, - дейді Алматы ЖИТС орталығының директоры Марат Төкеев.
Балаға туылғаннан кейін бірден сироп түрінде профилактикалық ем тағайындалады, ол 1,5-2 жасқа дейінгі ЖИТС орталығының дәрігерлерінің тұрақты бақылауында болады және бір жыл ішінде БМСК тегін сүт қоспаларымен қамтамасыз етіледі. Осы кезеңде бала АИТВ-ға бірнеше рет тексеруден өтеді. Егер 18 айға дейін тесттер теріс нәтиже көрсетсе, бала диспансерлік есептен шығарылады. Бұл оның сау екенін білдіреді.
АРТ тиімді емдеу арқылы вирустың таралуын бақылауға және оны болдырмауға болады, бұл АИТВ-мен ауыратын адамдарға салауатты, ұзақ және сапалы өмір сүруге мүмкіндік береді. Егер АИТВ-мен ауыратын адамда анықталмайтын вирустық жүктемесі болса, онда ол вирусты басқаларға жұқтырмайды. Соңғы 10 жылда Алматыда ЖИТС-тен өлім-жітім көрсеткіші 1,7 есе төмендеді.
Алматы - елімізде жанасуға дейінгі профилактиканы енгізе бастаған алғашқы қалалардың бірі. Бұл АИТВ-инфекциясының алдын алудың тағы бір әдісі. Ол ықтимал инфекцияның алдын алу мақсатында АИТВ-мен ауыратын адамдармен антиретровирустық препараттарды үнемі қабылдаудан тұрады. 602 алматылық жанасуға дейінгі профилактика препараттарын тегін алады. Қалада Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ұсынған барлық 12 профилактикалық бағдарлама енгізілген.
Бұл күндері Алматыда дәрігерлер үкіметтік емес ұйымдар мен қоғамдастықтардың өкілдерімен бірлесіп Дүниежүзілік ЖИТС-нан қайтыс болған адамдарды еске алу күні аясында түрлі іс-шаралар өткізуде. Оның ішіне АИТВ-на экспресс-тестілеу, АИТВ туралы халықтың хабардар болуын арттыруға, стигма мен кемсітушілікті төмендетуге бағытталған тренингтер, семинарлар кіреді.