Елімізде ешқандай құжатсыз жүрген және азаматтығы анықталмаған 400-ден аса адам бар. Оның елу бесі Ақтөбе облысында. Араларында кеңестік қызыл паспортпен жүргендері көп. Мұндай тұрғындар еш жерде тіркелмегендіктен әлеуметтік көмектерден де қағылған. Олардың құжаттарын ретке келтіру оңай шаруа емес. Сондықтан мамандар бұл процестерді оңтайландырудың жаңа тетіктерін қарастыру қажет, - дейді.
Ағлам Дәулетшиннің жасы алпыс алтыда. Алайда, зейнетақы мен басқа да әлеуметтік көмек түрлерін алып көрмеген. Өйткені, жеке басын анықтайтын бірде бір құжаты жоқ. Бұған дейін 20 жыл бойы біреудің малын бағып күнелткен. Бір көзінен айрылып, жұмысқа жарамсыз болғаннан кейін әлеуметтік орталыққа келген.
Ағлам Дәулетшин, Әлеуметтік орталықтың тұрғыны:
Енді зейнетақы алу керек. Құжат болмаған соң ешқайда шыға алмайсың.
Бұл орталықтың өзінде санда да, санатта да жоқ осындай алты адам бар. Орталық мамандары оларға құжат дайындау үшін әрекеттеніп-ақ келеді, бірақ ол оңай шаруа емес. Ал, көші-қон қызметіне жеке басын анықтауды сұрап, жыл басынан бері алпысқа жуық адам арызданған. Олардың он бесіне көмек берілді. Көбінің жеке мәліметтерін табу машақат жұмыс, дейді мамандар. Өйткені, олардың арасында өздері туралы жалған ақпарат беретіндері де кездеседі.
Баян Қадырова, Полиция департаменті көші-қон басқармасының инспекторы:
Әскерде, қызмет еткен жерлерінің бәрін көрсеткен уақытта сол жерлердің барлығына құқықтық мәртебесін анықтау мақсатында сұраныстар жіберіледі. Саратов облысында тудым деп жазған болса, қанағаттанарлық жауап келмейді. Сондықтан Ресей көлемінде барлық облыстарға жіберуге мәжбүр боламыз.
Адам құқықтарын қорғау ұйымдары мұндай жандардың жеке басын анықтау ісіне бей-жәй қарауға болмайды. Яғни, құжат дайындау ісін жеделдетуге күш салу қажет, дейді.
Аққалқа Байдуллина, ҚР адам құқықтары жөніндегі уәкілдің облыс бойынша өкілі:
Шет мемлекеттерге сұраныс жіберген жағдайда бірнеше айдан, тіпті, бірнеше жылға созылып кетуі мүмкін. Біз бұл жұмыстың басындамыз. Қазір зерделеп, талқылап, уағдаластыққа келдік. Енді ойлаймын, құзырлы органдармен, қоғам белсенділерімен бұл жұмысты әрі қарай жалғастырамыз.
Әр адам мемлекет кепілдік берген көмек түрлерін алуға құқылы. Сондықтан, мамандар жылдарға созылатын құжат дайындау тәртібін барынша оңтайландыруды сұрап отыр.
Бұл туралы Қазақстан Телеарнасы хабарлайды.